- Home
- /
- 2019 Konkurs o stypendium...
Laureat: Jan Gawron
Jan Gawron — doktorant w Katedrze Historii Starożytnej i Średniowiecznej Instytutu Historii UMCS. Jego zainteresowania badawcze koncentrują się wokół historii elit politycznych XIII w., dziejów ziemi lubelskiej w średniowieczu oraz problematyki osadnictwa wołoskiego na ziemiach polskich. Autor artykułów naukowych oraz uczestnik międzynarodowych i ogólnopolskich konferencji historycznych.
Obecnie pod kierunkiem prof. dr. hab. Grzegorza Jawora przygotowuje rozprawę doktorską poświęconą pochodzeniu terytorialnemu, etnicznemu i społecznemu pierwszych pokoleń mieszkańców osad lokowanych na prawie wołoskim.
Otrzymał stypendium doktorskie im. Adama Kerstena w roku akademickim 2019/2020.
Rozprawa doktorska przygotowywana przez Jana Gawrona
Pierwsze pokolenia mieszkańców osad lokowanych na prawie wołoskim w Polsce. Pochodzenie terytorialne, etniczne i społeczne (od drugiej połowy XIV do początków XVII w.)
Celem przygotowywanej rozprawy doktorskiej jest próba odpowiedzi na pytanie, czy nosicielami prawa wołoskiego byli imigranci z obszarów wschodnioromańskich (Mołdawia, Siedmiogród i Maramuresz) oraz w jakim stopniu i kiedy przejęła tę rolę miejscowa (ruska) ludność. Oznacza to konieczność rozstrzygnięcia występującego w literaturze problemu dotyczącego powiązań prawa wołoskiego z przedstawicielami etnosu wołoskiego (wschodnioromańskiego). Ściśle łączy się z tym kwestia pochodzenia etnicznego ludności inicjującej lokacje osad prawa wołoskiego.
Kolejny istotny aspekt dotyczy inicjatorów nowych lokacji: czy były to inicjatywy oddolne, wywodzące się z potrzeb ludności migrującej z Bałkanów i obszarów ruskich, czy też powstawanie nowych wsi było związane z odgórnymi planami zasiedlenia pustek osadniczych, realizowanymi przez monarchę, a także mniejszych posiadaczy ziemskich.
Ważnym elementem rozprawy będzie również próba określenia, skąd przybywali do nowo lokowanych osad ich pierwsi mieszkańcy. Chodzi tu o wskazanie terytoriów zarówno leżących w Polsce, jak i obszarów poza jej granicami, a także zwrócenie uwagi na więzi łączące mieszkańców nowych wsi wołoskich z ich macierzystymi osadami. Istotne miejsce w pracy zajmą też badania nad pochodzeniem społecznym lokatorów osad prawa wołoskiego.
Ramy chronologiczne przygotowywanej dysertacji zawierają się w okresie od połowy XIV do przełomu XVI i XVII w., natomiast zasięg terytorialny jest ściśle powiązany z zasięgiem osadnictwa wołoskiego na ziemiach polskich. Są to obszary położone na północnych stokach Karpat, a więc terytorium średniowiecznej Rusi Koronnej (Czerwonej) oraz Małopolski.
Wręczenie dyplomu
Dyrektor Instytutu Dariusz Słapek oraz Dziekan Wydziału Humanistyki Robert Litwiński Dyrektor Instytutu Marek Sioma wręczają dyplom laureatowi Stypendium im. Adama Kerstena podczas zebrania Rady Naukowej Instututu, 6 listopada 2019.
