Dr Andrzej Skalimowski

Stypendysta Fundacji 2012-2013

4 lipca 2016 r. w Instytucie Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk w Warszawie pomyślnie zakończyła się obrona pracy doktorskiej Andrzeja Skalimowskiego pt. „Zarządzanie dokumentacją i informacją we współczesnych archiwach brytyjskich”. Promotorem pracy był prof. dr hab. Tomasz Szarota, a recenzentami prof. dr hab. Jerzy Eisler (IH PAN, IPN Warszawa) i prof. dr hab. Bolesław Orłowski (IHN PAN).

Panu Doktorowi serdecznie gratulujemy!

Rozprawa doktorska: Biografia pierwszego naczelnego architekta Warszawy inż. Józefa Sigalina (1909—1983)

Streszczenie

Praca doktorska jest biografią polityczną i zawodową Józefa Sigalina — zastępcy kierownika Biura Odbudowy Stolicy, pierwszego naczelnego architekta Warszawy, projektanta i realizatora wielu powojennych inwestycji, m.in. Trasy W-Z, MDM, Pałacu Kultury i Nauki, Trasy Łazienkowskiej.

Józef Sigalin urodził się w 1909 r. w zasymilowanej rodzinie żydowskiej, która przyjechała do Warszawy w 1863 r. z Kaukazu. Był najmłodszym z sześciorga dzieci Rozalii i Michała Sigalinów. Jego starsi bracia, Roman i Grzegorz, byli znanymi warszawskimi architektami modernistycznymi.

Józef Sigalin rozpoczął studia na Wydziale Architektury Politechniki Warszawskiej w 1935 r., ale ukończył je dopiero po wojnie. Był członkiem Komunistycznego Związku Młodzieży Polskiej, Komunistycznej Partii Polski, Polskiej Partii Robotniczej, Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Wojnę spędził w ZSRR, pracując jako inżynier w fabrykach. Został odnaleziony i wezwany przez Wandę Wasilewską na zjazd Związku Patriotów Polskich do Moskwy, skąd trafił później do Dywizji Kościuszkowskiej. W Lublinie był dziennikarzem gazety „Rzeczpospolita”, pracował także w Dziale Odbudowy Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego. W 1945 r. został zastępcą szefa Biura Odbudowy Stolicy. Kierował odbudową mostu Poniatowskiego, następnie w latach 1947—1980 opracowywał i realizował największe warszawskie inwestycje urbanistyczne i architektoniczne. Odpowiedzialny był również w dużej mierze za sprowadzenie z ZSRR na polski grunt socrealizmu w architekturze. Zmarł w 1983 r. w Warszawie.

Józef Sigalin jeszcze za życia wzbudzał kontrowersje. Zarzucano mu realizację sowieckich planów w architekturze i niszczenie warszawskich zabytków. Z podobnymi opiniami można się spotkać i dzisiaj. Zrekonstruowany życiorys Sigalina oparty został na szerokiej kwerendzie archiwalnej i prasowej. Wykorzystałem także materiały pochodzące ze zbiorów rodzinnych, w tym niepublikowane listy oraz wspomnienia Józefa Sigalina, spisane przez niego tuż przed śmiercią. Na potrzeby pracy wywołałem też kilkadziesiąt relacji od osób, które znały bezpośrednio mojego bohatera lub pracowały przy odbudowie Warszawy.