Laureat: Anna Maria Adamus
Anna Maria Adamus (ur. 1982, w Kamiennej Górze) — archiwistka, dokumentalistka i historyk. W 2006 r. ukończyła studia historyczne na Uniwersytecie Wrocławskim z oceną bardzo dobrą. W 2008 r. rozpoczęła studia doktoranckie w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk. Uczestniczy w pracach Zakładu Badań nad Dziejami Polski po 1945 r., w której pod kierunkiem prof. dr. hab. Dariusza Jarosza przygotowuje dysertację doktorską „Problemy wsi w Polsce w latach 1956—1980 w świetle listów do władz centralnych”.
Pracę zawodową rozpoczęła w 2005 r. na Uniwersytecie Wrocławskim. Obecnie jest pracownikiem Instytutu Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Warszawie.
Przedmiotem jej badań jest historia społeczna i gospodarcza PRL-u. Publikowała m.in. w kwartalniku „Dzieje Najnowsze” i roczniku „Polska 1944/45—1989. Studia i Materiały”, a także w pracy zbiorowej Letnia Szkoła Historii Najnowszej 2012. Referaty. Brała udział w pracach VI i VII Letniej Szkoły Historii Najnowszej IPN-KŚZpNP.
Otrzymała stypendium im. Krystyny Kersten na rok akademicki 2014/2015.
Rozprawa doktorska przygotowywana przez Annę Marię Adamus
Celem pracy jest odpowiedź na pytanie, z jakimi problemami borykali się mieszkańcy polskiej wsi i w jaki sposób postrzegali oni otaczającą ich rzeczywistość. Bazę źródłową badań stanowi korespondencja dotycząca problemów wsi i rolnictwa, która w liczbie od kilkunastu do kilkudziesięciu tysięcy listów rocznie kierowana była przez mieszkańców wsi do władz centralnych PRL.
Kwerenda archiwalna została przeprowadzona w zasobach: Archiwum Akt Nowych, Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, Archiwum Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Archiwum Polskiego Radia, Archiwum Prezydenta RP, Ośrodka Dokumentacji i Zbiorów Programowych TVP S.A. Analizie poddane zostały zarówno oryginalne listy, jak i te przedrukowane w całości lub umieszczone we fragmentach w biuletynach, serwisach, notatkach oraz materiałach sprawozdawczych biur listów centralnych instytucji partyjnych i państwowych.
Dysertacja podzielona została na dwie części. Ich kolejność wyznacza układ problemowo-chronologiczny. W części pierwszej — „Listy” — charakteryzuję masowe i niezwykle popularne zjawisko pisania przez obywateli do najwyższych władz PRL. W części drugiej — „Problemy wsi w Polsce w latach 1956—1980 w świetle listów do władz centralnych” — przedstawiam najczęściej pojawiające się skargi, zażalenia i prośby dotyczące wsi i rolnictwa.
Przygotowywana dysertacja doktorska wpisuje się w nurt badań historii społecznej, szczególnie zaś historii codzienności, odtwarzanej na podstawie dokumentów osobistych. Praca ta odnosi się także do zagadnień związanych z historią gospodarczą oraz polityczną Polski.
Sprawozdanie z wykorzystania stypendium, 08.05.2015